SES ANALİZİ VE SES TESBİTİ
Biz birisine bağlama tavsiye edebilmemiz için önce sesinin ne olduğunu bilmek isteriz. Doğada her insanın bir ses rengi vardır ve hiç bir zaman bir insanın sesi diğerine benzemez. Onun için bağlama çalıpta türkü söylemek isteyen insanlar bunun böyle olduğunu bilmiyorlar, aldığı bağlama sesine uymuyor ve boşuna para vermiş oluyorlar. En sonrada sinirlenip bağlamayı kaldırıp bir kenara koyuyorlar. Böyle yapan onlarca insan tanıyorum. Sesine uymadığı halde sineye çekip çalmaya devam edenler hariç. O yüzden bilinçli hareket edip saz çalan kişinin önce kendi ses tonunu tesbit etmesi lazım. Murat kardeşim burada olsaydın ben sesini tesbit ederdim, ama oradada herhangi bir bağlama hocası bunu rahatlıkla yapabilir. Bunu tesbit etmenin bir tekniği vardır. Önce sana bir peste bir dikte ayrı ayrı türküler söyletmem lazım, benim o sesleri duymam ve not etmem lazım. Sonra birde geniş ve aralıklı ve dar aralıklı olarak yine ayrı ayrı türküler söyletmem lazım, aradaki farkları görüp o sesleride not etmem lazım. En son zorlandığın ve zorlanmadığın sesleri tesbit ettikten sonra ona göre sesleri analiz ederek ancak senin sesin şudur diyebilirim. Bütün bunlar zaman alır ve ayrıca böyle uzaktan uzağa olmaz. Bu işler sen yanımdayken bire bir çalışma ile olur. Şimdi senin yapacağın iş eğer buraya gelme imkanın yoksa orada sana en yakın bir bağlama hocasına veya müzik evine gidip meseleyi açıkladıktan sonra onlardan yardım istemektir. Ancak öyle yapabilirsin, ancak ondan sonra sana kaçlık saz alman gerektiğini tavsiye edebilirim.
SES TESBİTİ NASIL YAPILIR
Ben birisine bağlama tavsiye edeceğim zaman önce sesinin ne olduğunu bilmek isterim. Doğada her insanın bir ses rengi vardır ve hiç bir zaman bir insanın sesi diğerine benzemez. Onun için bağlama çalıpta türkü söylemek isteyen insanlar bunun böyle olduğunu bilmiyorlar, aldığı bağlama sesine uymuyor ve boşuna para vermiş oluyorlar. Seninde başına bu olay gelmiş.
En sonrada sinirlenip bağlamayı kaldırıp bir kenara koyuyorlar. Böyle yapan onlarca insan tanıyorum. Sesine uymadığı halde sineye çekip çalmaya devam edenler hariç. O yüzden bilinçli hareket edip saz çalan kişinin önce kendi ses tonunu tesbit etmesi lazım. Sendede kabahat var, sesinin ne olduğunu bilmeden gidip bir sürü saz almışsın. Saz aldığın yerlerdeki ustalar senin sesine göre saz tavsiye etmemişler. Ya onlarda ses nasıl bulunur bilmiyorlar ya da ticari kaygılarla hareket edip sana bir an önce saz satıp para kazanmak istemişler, kısaca seninle ilgilenmemişler.
Murat can burada olsaydın ben sesini tesbit ederdim, ama çok uzağız. Şu an bulunduğun yerde her hangi bir bağlama hocası bunu rahatlıkla yapabilir. Bunu tesbit etmenin bir tekniği vardır. Önce sana bir peste bir dikte ayrı ayrı türküler söyletmesi lazım, hocanın o sesleri duyup not etmesi lazım. Sonra birde geniş ve aralıklı ve dar aralıklı olarak yine ayrı ayrı türküler söyletmesi lazım, aradaki farkları görüp o sesleride not etmesi lazım. En son zorlandığın ve zorlanmadığın sesleri anladıktan sonra ona göre sesleri analiz ederek senin sesinin ne olduğunu söylemesi lazım. Ses tesbiti böyle olur. Tabiki bütün bunlar zaman alır ve ayrıca uzaktan uzağa olmaz. Bu işler sen yanımdayken bire bir çalışma ile olur.
Şimdi senin yapacağın iş buraya gelme imkanın olmadığına göre sana en yakın bir bağlama hocasına veya müzik evine gidip meseleyi açıkladıktan sonra onlardan yardım istemektir. Ancak öyle yapabilirsin. Sesini öğrendikten sonra ancak o zaman sana kaçlık saz alman gerektiğini tavsiye edebilirim ona göre gidip sazcıdan alırsın.